Boşnak Böreği ve Boşnak Mantısı Hakkında

Boşnak böreği, kağıt gibi incecik açılan hamurun içine, çiğ iç harcı konularak yapılan, çıtır çıtır ve ince hamuruyla ünlü, Boşnaklara özgü bir yiyecektir. Yöreden yöreye değişiklik gösteren börek isimleri, Balkan coğrafyasında genellikle pita, burek, mantije isimleri ile anılır. Boşnakların sık sık yaptığı ve asırlardır tükettiği Pita, özellikle Perşembe günleri ve mübarek Cuma öncesinde sofraları süsleyen yiyeceklerdendir. Bosna Hersek’i ziyaret eden turistler tarafından da oldukça fazla tercih edilen böreği, Balkanların her bölgesinde yemek mümkündür. Temel malzemeleri un, su ve tuz olan sade bir hamur ile tereyağının iç harçla buluştuğu börek, incecik hamur katmanları oluşturularak pişirildiğinde ortaya çıtır çıtır Boşnak böreği çıkar. Tarihinin 1400’lü yıllara dayandığı bilinen Boşnak böreği, geleneksel olarak etli ve kıymalı yapılır. Pırasalı olanın Arnavutlara mı yoksa Boşnaklara mı ait olduğu tartışma konusudur. Boşnak börekleri bunların dışında patatesli, peynirli veya bal kabaklı gibi farklı iç harçları kullanılarak da zenginleştirilebilir. Kuhinja’nın sunduğu lezzetler arasından kıymalı, etli patatesli, peynirli börek seçeneklerini gelenekselleşmiş olan pırasalı ve ıspanaklı böreklere ek olarak tercih edebilirsiniz.  Kol böreği gibi sıra sıra dizilerek dikdörtgen tepsilerde pişirilen böreklerin yanı sıra, minik ve yuvarlak şekilleriyle oldukça doyurucu olan Boşnak mantısı da tadılması gereken lezzetlerdendir. Klasik Türk mantısına göre daha büyük boyutta olan Boşnak mantısının orijinal adı ribitsadır. Aynı börekler gibi fırında pişirilir. Ne kadar bol yağ kullanılırsa o kadar lezzetli olur. İçi kıymayla dolu, tereyağlı çıtır çıtır mantılar tercihe göre sarımsaklı veya sarımsaksız yoğurt ile de servis edilir.

Börek markaları arasında Boşnak börekleri ile yerini alan Kuhinja Boşnak Böreği usta eller tarafından yapılır. Boşnak böreği yapmak için un, su ve tuz ile yoğurduğunuz hamuru dinlendirdikten sonra eşit parçalara bölün, tekrar yarım saat kadar dinlendirin. Eşit parçalara böldüğünüz her bir bezeyi merdane yardımıyla belirli bir büyüklükte açın ve her katman arasına önceden erittiğiniz tereyağı ile ayçiçek yağını sürerek bezeleri üst üste koyun. Tereyağını eritme aşamasında, yağın sadece üstte kalan berrak kısmını kullanarak lezzetini artırabilirsiniz. Üst üste koyduğunuz hamur katmanları üzerine tereyağı ve ayçiçek yağı karışımını bir iki kaşık kadar sürerek merdane yardımıyla tekrar genişletin. Burada önemli olan nokta hamurun oldukça ince bir şekilde açılmasıdır. Boşnak böreğinin meşhur çıtırlığı hamurun inceliğine bağlıdır. Geniş bir tezgah üzerine koyduğunuz hamurun kenarlarından tutularak çekiştirin ve kullanılan tezgah büyüklüğünde genişçe açın. Kenar kısımları kullandığınız tezgahın altına kadar getirin. Hamurun kenarlarına tercihinize göre ıspanak, patates, kıyma, pırasa gibi iç harçlar koyun. Tezgahın altına kadar açılan uç kısımlardaki kalın hamur parçalarını da koparın. Kopardığınız hamur parçalarını ziyan etmemek için Boşnak kültüründe ünlü olan kolaç tarifiyle değerlendirebilirsiniz. Tamamen incelttiğiniz kenar kısımları iç harcın üstüne kapatın. Hamuru rulo şeklinde sarın. İçindeki malzemenin pişme aşamasında dışarı taşmasını önlemek için ruloların uçlarından bastırarak hamurun ağız kısımlarını iyice kapatın. Daha sonra fırın tepsisine alın ve hamurlar arasında biraz boşluk bırakarak yerleştirin. Bunu yapmanız hamurların birbirine değmesini engelleyerek böreğin her tarafının çıtır olmasını sağlar. Yerleştirdiğiniz böreğin üstüne tekrar yağ sürerek 180 derecelik önceden ısıtılmış fırında alt üst ayarda üstü kızarana kadar pişirin. İsteğinize göre Boşnakların sık sık tükettiği yoğurt ile servis edin. Üzerine konulan yoğurdu böreğin çıtırlığını kaybetmemesi için susuz olarak tercih edebilirsiniz.

Yemek sofralarınızı doyurucu ve lezzetli oluşuyla tek başına bile donatabilen Boşnak börekleri, damak zevkinize uygun bir çorba ile iyi gider. Yoğurtlu, domatesli veya tavuk sulu çorbaları doyurucu menünüz için pişirebilirsiniz. Ara öğünlerde çay ile beraber atıştırılabilen börekleri soğuk içeceklerle birlikte tercih etmek isterseniz kompostolarla da tüketebilirsiniz. Boşnak böreklerinizi, üzerine yoğurt koyarak yemek yerine yanına yaptığınız soğuk bir ayran ile birlikte yiyebilirsiniz. Kıymalı boşnak böreğinin yanına harika bir eşlikçi olan köz kırmızı biber ve patlıcan içeren ajvar gibi salata veya mezeler de tercih edilebilir. Serin bir şeyler ararsanız turşularla veya tatlı bir hoşafla da öğününüzü lezzetlendirebilirsiniz. Çay saatlerinizi veya misafirleriniz için kurduğunuz sofraları kek veya kısır gibi klasiklerin yanı sıra farklı meze veya salatalarla renklendirebilirsiniz. Mercimek salatası veya köftesi, közlenmiş patlıcan ve biber gibi yancıları da tercih edebilirsiniz.